چکیده
زرشک بیدانهی ایرانی (Berberis integerrima ‘Bidaneh’, Berberidaceae) مدتهاست که برای میوهاش در خراسان جنوبی واقع در ایران کشت و کار میشود. 11000 هکتار زیر کشت این محصول بوده که در سال بیش از 9200 تن میوهی خشک تولید میشود. تمام باغها با تکثیر از طریق پاجوش احداث میشوند، ولی روشهای پیوند و کوپیوند بایستی مورد توجه قرار گیرند. زرشک به سرما مقاوم و به خشکلی محتمل است. با این حال، کمبود آب در طول تشکیل، رشد و بلوغ میوه کاهش عملکرد را به دنبال دارد. درختچههای زرشک بایستی با فواصل 3 × 2 متر کشت شوند. برداشت میوه از درختچههایی که بر اساس سیستم چند تنه تربیت شدهاند، به سادگی صورت میگیرد. حبهها در پاییز برداشت شده و خشک کردن آنها در آفتاب مناسب است. گیاه زرشک و میوهی آن در طب سنتی استفاده میشوند. فعالیت ضد دیابتی، ضد سرطان و ضد میکروبی زرشک به خوبی ثابت شده که در این میان بربرین به عنوان مادهی مؤثرهی اصلی شناخته شده است. این درختچه در فضای سبز نیز استفاده میشود. همچنین میوهی زرشک بهعنوان افزودنی غذایی کاربرد دارد. علاوه بر آن آنتوسیانین موجود در میوه به عنوان یک رنگ طبیعی در صنایع غذایی سودمند میباشد. با این حال گونههای زرشک میزبان واسطه قارچهای زنگ (.Puccinia spp) هستند و باید به دور از نواحی تولیدکنندهی گندم کشت شوند. به همین دلیل کشت گونههای زرشک در برخی از کشورها غیرقانونی اعلام شده است.